VGN en MEE waarschuwen voor een tekort aan zorg

De wachtlijsten voor mensen met een verstandelijke beperking met psychiatrische problemen, een verslaving of ernstige gedragsproblemen, groeien. De zorg voor deze groep is zo zwaar en duur dat meer zorgaanbieders geen nieuwe cliënten aannemen. Terwijl het aantal mensen dat zware zorg nodig heeft groeit. In 2015 kregen ruim 12.500 mensen een indicatie voor VG7-zorg, in 2022 waren dat er al meer dan 17.000. “Om blijvend en duurzaam zorg te kunnen leveren zijn passende tarieven een randvoorwaarde", schrijft mínister Conny Helder (VWS, Langdurige Zorg) in de meest recente Kamerbrief. Toch hebben zorgaanbieders er nog geen geld bij gekregen. Er loopt onderzoek naar de tarieven waarvan in mei de resultaten verwacht worden.

Zorginfarct

MEE Nederland, die mensen helpt bij het vinden van zorg, waarschuwt tegelijkertijd voor een ‘zorginfarct’; de wachtlijsten voor voorzieningen met zorg en ondersteuning zijn vooral groot voor mensen met de meervoudige beperkingen. Dit blijkt uit een onderzoek onder 400 cliëntenondersteuners van MEE.

Knelpunten zijn de wet- en regelgeving, de eerdergenoemde meervoudige en het gebrek aan plaatsen. Door de toegenomen werkdruk staat hier de cliëntondersteuning onder druk. Zie voor meer informatie: https://www.mee.nl/nieuws/zorginfarct-steeds-duidelijker-zichtbaar-onder-cli%C3%ABntondersteuners-tijd-voor-actie

Meervoudige problemen zijn te kostbaar

Het is al langer duidelijk dat voor mensen met een verstandelijke beperking en ernstige gedragsproblemen, met een zogenoemde VG7-indicatie, steeds lastiger plaatsen te vinden zijn. Ruim 130 cliënten staan op de wachtlijst, terwijl dat er vorig jaar iets meer dan 100 waren. 46 mensen hebben acuut een plek nodig, zeven wachten al meer dan een half jaar.

Een belangrijke reden is dat deze zorg intensief is en daarom duur. Volgens Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) -directeur Theo van Uum, krijgen zorgaanbieders al jarenlang een te laag tarief voor deze complexe zorg. Onder andere verzekeraars Menzis en CZ Zorgkantoor bevestigen dat de tarieven niet kostendekkend zijn. Zorgaanbieder Middin wil begeleiders ook vasthouden door ‘salarisstraten’ voor begeleiders van hele intensieve zorggroepen. Met vaste gezichten op de groep zijn cliënten rustiger en is het werk beter te behappen. Zorgverzekeraar CZ denkt niet dat meer geld dé oplossing is, ook omdat dat het tekort aan personeel niet oplost. De zorgverzekeraar zegt te zoeken naar manieren om cliënten eerder zorg te bieden.

Eerdere signalen

Het tekort bleek in 2021 al uit een rapport van het ministerie van VWS. De VGN zette dit onderwerp februari 2022 op de politieke agenda door 80 miljoen euro extra te vragen voor deze doelgroep. Bezorgde ouders en ook zorgbestuurders uitten vervolgens hun zorgen hierover via verschillende media. Zorgaanbieders krijgen er mogelijk pas in 2025 geld bij. De VGN laat weten dat dit te laat is, omdat sommige zorgaanbieders nu al geen nieuwe cliënten aannemen.

In januari maakte de VGN ook bekend dat één op de vijf aanbieders gehandicaptenzorg in 2022 verlies leden. De oorzaken waren de inflatie, de gestegen energiekosten en de grote hoeveelheid zzp’ers. De stijging van die kosten zijn niet terug te vinden in de tarieven die de zorgorganisaties mogen rekenen aan de zorgverzekeraars die juist naar beneden zijn bijgesteld. Ook toen was al sprake van het afstoten van zware zorg, ook omdat er ook werd getornd aan de regeling voor Meerzorg.

Bronnen:

VGN, 27 maart 2023

Skipr, 27 maart 2023

Mee Nederland, 25 januari 2023

Volkskrant, 3 januari 2023